Από το τεφτέρι του παλαίμαχου χημικού, συνταγές για καλά πειράματα.

Από παλιές σημειώσεις πειραμάτων Χημείας του παλιού καλού χημικού Θεόδωρου Παπαζήση, από το χωριό Κωστήτσι των Κατσανοχωρίων του Νομού Ιωαννίνων.

Χρόνια και χρόνια ο κυρ Θόδωρος έφτιαξε (δίδαξε) γερά σκαριά στο εξατάξιο Γυμνάσιο της Ζωσιμαίας. Γεννιές και γεννιές επιστημόνων "βγήκαν" από τα χέρια του, αλλά όπως συνήθως ποιός θυμάται τώρα το γέρο δάσκαλο της Χημείας - Φυσικής;
Τον θυμάμαι (σαν μαθητής - 1969) στις εκδρομές στη Δροσιά να απολαμβάνει αποτραβηγμένος κάπου, τον ήλιο. Τότε η Δροσιά ήταν λειβάδια, άχτιστη!
Ακριβοδίκαιος στην προφορική εξέταση με έναν πρωτότυπο τρόπο που είχε εφεύρει, ώστε οι μαθητές να διαβάζουν κάθε μέρα, ονομαστές οι ασκήσεις Χημείας - Φυσικής κανόνια που έστηνε - αν τις έλυναν πάνω από το 10% των μαθητών, το θεωρούσε αποτυχία του, ή υποπτεύοταν διαρροή!
Πάντα το πείραμα με τον μπακλαβά για την ανίχνευση της γλυκόζης, αλλά και τίποτε "μπαρουτάκια" στις απόκριες δεν έλεγε όχι.
Κάποτε πήγε ένας μαθητής ζήτησε λίγο ΚΝΟ3, ύστερα ένας άλλος ζήτησε λίγο θειάφι, ε στον τρίτο που πήγε, του είπε ο ίδιος αυτό που πήγε να ζητήσει....
Τμήματα μεγάλα με 50, 60 μαθητές, μεγάλο ωράριο 30, 35 ώρες (και τα Σάββατα).

Αργότερα, το 1980, τον βρήκα Γυμνασιάρχη στο Καλέντζι στα Κατσανοχώρια. Μόλις ήρθε, αμέσως να συναρμολογήσει μια συσκευή παρασκευής αερίων. Συνταξιοδοτήθηκε από το Γυμνάσιο Πεδινής με το βαθμό του Γυμνασιάρχη, αφήνοντας τις καλύτερες αναμνήσεις σε παλιούς του μαθητές που τον γνώρισαν πλέον σαν συνάδελφο, χώρια τα κάπως ριψοκίνδυνα πειράματα στην αυλή του Γυμνασίου Πεδινής.

Τώρα σαν τον Κινγκινάτο στο χωριό του, στο Κωστήτσι...

Παρασκευή υδρογόνου: Επίδραση αραιών διαλυμάτων οξέων, μη οξειδωτικών, σε ψευδάργυρο Zn, ή σίδηρο Fe.
Ανεκαλύφθη από τον Gavendish. Ο Lavosier το έτος 1783 το ωνόμασεν υδρογόνον, επειδή με το οξυγόνον σχηματίζει ύδωρ (ύδωρ γεννάν)
Είναι αέριον άχρουν, άοσμον, ελάχιστα διαλυτόν εις το ύδωρ. Είναι το ελαφρότερον εκ των αερίων. Καίεται εις τον αέρα με φλόγα αλαμπή αλλά λίαν θερμαντικήν με προϊόν υδρατμούς. Μίγμα 2 όγκων Η2 και 1 όγκου Ο2 αναφλεγόμενον εκρήγνυται. Το μίγμα τούτο καλείται κροτούν αέριον.

Παρασκευή οξυγόνου: Επίδραση ελάχιστου KMnO4 σε υπεροξείδιο του υδρογόνου H2O2. Καταλυτική διάσπαση του Η2Ο2 με πυρολουσίτη MnO2.

Είναι δραστικώτατον στοιχείον. Ενούται με όλα σχεδόν τα στοιχεία, τα οποία μετατρέπει σε οξέιδια. Οξειδώνει πλήθος χημικών ενώσεων.

Παρασκευή χλώριου: Χλωρίνη και υδροχλώριο.

Το χλώριο είναι αέριο κιτρινοπράσινο, οσμής δριμείας και πνιγηράς. Εισπνεόμενο προσβάλλει δριμύτατα τα αναπνευστικά όργανα, προκαλεί βήχα, αιμοπτύσεις. Εχρησιμοποιήθη υπό των Γερμανών κατά τον Α παγκόσμιον πόλεμον.

Είναι ισχυρόν οξειδωτικόν μέσον.

Παρασκευή υδροχλωρίου: Θέρμανση μίγματος πυκνού θειϊκού οξέος και χλωριούχου νατρίου. Το εκλυόμενο υδροχλώριον συλλέγεται εις κενόν δοχείον δι' εκτοπίσεως του αέρος. Εάν όμως διοχετευθεί εις δοχείον περιέχον ύδωρ, διαλύεται εις αυτό σχηματίζον υδροχλωρικόν οξύ.

Το αέριο υδροχλώριον είναι άχρουν, δηκτικής οσμής. Λίαν διαλυτό εις το ύδωρ, βλέπε πείραμα πίδακος.

Παρασκευή αμμωνίας: Διά συνθερμάνσεως χλωριούχου αμμωνίου με υδροξείδιον ή οξείδιον του ασβεστίου.

Η αμμωνία συμπεριφέρεται ως ασθενής βάσις και ως ήπιον αναγικόν μέσον.

Διαλύεται αφθόνως εις το ύδωρ.

Ανιχνεύεται εκ των λευκών ατμών NH4Cl, οι οποίοι δημιουργούνται όατν αύτη έλθη εις επαφήν με τους ατμούς πυκνού διαλύματος HCl.